Samba, strand, handwerk en geschiedenis is waar "Paraiba", de provincie waar ik geboren ben, om bekend staat. De provincie is gelegen in het noordoosten van Brazilië en heeft een bevolking van gelukkige mensen van gemengde inheemse en Afrikaanse afkomst. Tot mijn 14e woonde ik met mijn ouders en broers en zussen in een klein dorpje genaamd "Cruz del Espiritu Santo", vlakbij de hoofdstad João Pessao. Ik ben opgegroeid omringd door velden met suikerriet, ananas en maïs, omdat de landbouw één van de belangrijkste economische activiteiten in de regio is.
Brazilië is een "patriarchale" en/of "macho" samenleving met sterke vooroordelen en stereotypen, waar mannen hun macht over vrouwen uitoefenen op bijna alle terreinen. Machismo is ook een manier om je mannelijkheid te bewijzen. Mijn vader vormde hierop geen uitzondering en mijn moeder accepteerde het, net als alle vrouwen. Mijn ouders, die 50 jaar getrouwd waren, kregen 20 kinderen, waarvan er zeven overleefden. Ik was één van hen. Mijn 13 broers en zussen stierven aan verschillende kinderziekten, waarvan de meesten, denk ik, voorkomen hadden kunnen worden met vaccins en meer economische middelen.
"Camdomblé" is de Afro-Braziliaanse religie die door de familie van mijn vader wordt beoefend. Maar mijn vader bekeerde zich tot het christendom. Naast het prediken in de kerk was hij als voorman betrokken bij de bouw. Hij speelde een heel belangrijke rol in mijn leven en op zijn eigen manier houdt hij heel veel van ons. In tegenstelling tot mijn broers en zussen, die niet studeerden en met mijn vader werkten, heb ik wel een opleiding gehad. Voor mijn vader was onderwijs geen prioriteit en hij zei altijd tegen ons: "Je moet werken, want studeren is voor blanken". "Het is genoeg als je kunt tellen en je naam kunt schrijven."
Ik wilde naar school en dankzij de invloed van mijn moeder kon ik de basisschool afmaken. In mijn puberteit, gedreven door een onbekende kracht, wist ik diep van binnen dat ik het idee, dat vrouwen er alleen maar waren om te trouwen en kinderen te krijgen, niet kon accepteren. Ik besloot te vertrekken en op zoek te gaan naar een betere toekomst. In mijn ogen had ik geen toekomst als ik in het dorp bleef met de dorpse gewoontes en de traditionele manier van denken.
Ik verhuisde naar "Bayeux" waar ik woonde en werkte bij een dame, en 's avonds kon studeren terwijl ik overdag voor haar kinderen zorgde. Ik behaalde mijn diploma boekhouden en het was ook in deze periode dat ik in contact kwam met de mormoonse kerk. Toen ik klaar was met mijn studie, ging ik als missionaris naar "Curitiba", een kosmopolitische stad van inheemse afkomst met Europese invloeden.
Toen ik 21 jaar oud was, keerde ik terug naar mijn provincie waar ik bij de moeder van de bishop van de kerk woonde. De daarop volgende 8 jaar heb ik in het ziekenhuis gewerkt als kok. In deze periode volgde ik ook cursussen gastronomie en op zaterdagen nam ik Engelse en Spaanse les. Daarna verzorgde ik de catering voor de universiteit met onder andere evenementen tot 500 personen. Ik heb mezelf altijd financieel kunnen onderhouden en mijn ouders altijd financieel gesteund.
In deze periode ontmoette ik mijn huidige Nederlandse man on line. We waren al lange tijd in contact toen hij me op mijn 27e verjaardag in Brazilië kwam op zoeken. Ik had nog nooit van Nederland gehoord, alleen vaag iets over de Nederlandse invasie van Brazilië in een ver verleden.
In de daaropvolgende jaren ben ik drie keer naar zijn land gereisd en in 2006 deed hij me een huwelijksaanzoek. We zijn getrouwd in de mormoonse kerk in mijn stad. Mijn man keerde terug naar zijn vaderland en ik moest een jaar wachten tot de procedures voor de verblijfsvergunning waren afgerond, voordat ik kon emigreren en we samen konden leven. Ik kwam te wonen in de wijk "Waterwijk" in de stad Almere, in het noorden van Nederland. Een zeer rustige buurt, met veel kinderen en vriendelijke buren.
In het begin was het voor mij erg moeilijk om te wennen aan het klimaat. Ik had het zelfs midden in de zomer ijskoud. In mijn thuisland is het hele jaar door 40 graden. Het eten was erg vreemd omdat Nederlanders alleen brood voor het ontbijt en de lunch eten, en alleen ‘s avonds "warm", zoals ze dat noemen. Terwijl ik gewend was om drie keer per dag "warm" te eten met vlees of vis en rijst, bonen, groenten enz. In Brazilië zijn aardappelen een bijgerecht en niet het hoofdgerecht. Trouwens, ik heb helemaal genoeg van aardappelen nu.
Mijn twee prioriteiten bij aankomst in Nederland waren: Nederlands leren en fietsen. Mijn man heeft een fietsenwinkel en had veel geduld om het me te leren. Ik herinner me dat de eerste fiets die ik had heel klein was, omdat ik telkens viel. Nu rijd ik in mijn eentje door de stad op mijn elektrische fiets. Ik begon met Nederlandse les bij een privé-instelling en had zelfs een privéleraar. Deze taal is voor mij heel moeilijk om te leren en te begrijpen. Vooral ook omdat Nederlanders nauwelijks gebaren gebruiken wanneer ze spreken.
Ik heb tot 2014 in het familiebedrijf gewerkt vanwege een ernstig ongeluk waarbij ik een whiplash opliep. Als gevolg van de chronische fysieke en mentale pijn kreeg ik last van geheugenverlies, verdriet en depressies. Ik kreeg een speciale behandeling die me een beetje hielp maar pas toen ik in contact kwam met 'yoga' en meditatie, merkte ik beetje bij beetje wat verbetering in mijn lichaam en geest. Ik besloot me verder in de techniek te verdiepen om mijn gezondheid te verbeteren, en volgde verschillende yoga cursussen in Griekenland, Spanje, Mexico, Bali, Thailand, India en hier in Nederland. Ik heb geleerd dat door de uitdagingen in het leven te overwinnen, ik er sterker uitkwam en yoga hielp me om mezelf beter te leren kennen. Momenteel geef ik op verschillende plaatsen in Almere les, zodat ik met mijn ervaring ook anderen kan helpen.
Ik hou van Nederland, ook al voel ik me niet Nederlands. En ook al ben ik veel veranderd, ik ben nog steeds dezelfde vrolijke Braziliaanse die van Forró, Samba en alle andere Braziliaanse ritmes houdt. Ik hou mijn tradities en cultuur in stand met mijn eten. Mijn golvende en krullende haar zijn mijn identiteit, net als mijn manier van kleden, met felle kleuren, die mijn Afrikaans-Indische afkomst weer geven. Als ik in de spiegel kijk, kan ik de kracht van mijn voorouders voelen, waardoor ik de vrouw ben die ik ben. Net als zij beschouw ik mezelf als sterk en in staat om elk obstakel te overwinnen.
Kleuren zijn erg belangrijk in het geloof van mijn voorouders, en daarom draag dagelijks met trots kleurrijke kleding. Het is belangrijk om de geschiedenis van onze voorouders te kennen, te begrijpen en te aanvaarden om met succes de nodige veranderingen in ons leven door te voeren.
Één van de grootste culturele verschillen tussen Brazilië en de Nederlandse samenleving die ik heb opgemerkt, is de gelijkheid van mannen en vrouwen hier en de openheid van geest. In tegenstelling tot in Brazilië heb ik hier geleerd dat ik als vrouw inspraak heb. Ik word gerespecteerd en ik heb rechten. Het was hier dat ik na vele jaren besefte dat ik geen 'slechte dochter' was geweest door zo jong uit huis te gaan. Ik heb niet langer een schuldgevoel dat ik de hoop die mijn familie en de maatschappij op mij hadden gevestigd niet heb waargemaakt. Ik weet nu dat ik gewoon een vrije vrouw wilde zijn die haar eigen beslissingen in het leven kon nemen.
